OKULA UYUM SÜRECİ NEDEN ÖNEMLİ?

2023-2024 Eğitim Öğretim yılının ilk zilini 11.09.2023 tarihinde duyduk ve güzel temennilerle yeni döneme başladık. Milli Eğitim Bakanlığı her sene “okula uyum programlarını” yayınlayarak rehberlik servisi ve sınıf öğretmenlerinin ilkokul 1. Sınıflara, ortaokul 5. Sınıflara ve lise 9. Sınıflara uyum çalışmalarını işlemesinin önemi ve gerekliliğinden bahsetmektedir.

Peki, ne oldu da bu programlara gerek duyuldu ve bu çalışmalar hayatımıza girdi? UNICEF desteğiyle MEB tarafından yapılan araştırmalar sınıf tekrarı yapan ya da okul terki gerçekleştiren öğrencilerin %32’sinin okula uyum sağlayamayan ve okulu sevmeyenler olduğunu tespit etti. Başka birçok nedenler olsa da en yüksek orana sahip ikinci nedenin bu olduğu, birinci nedenin ise %37 ile başarısızlık faktörü olduğu belirlendi. Bu durumda bakanlık, uyum programları ile öğrencilerin okula bağlılıklarının artırılmasının ve okula uyumlarının desteklenmesinin önemli olduğunu vurgulayarak uyum etkinliklerini planladı. Bu çalışmalar planlanırken okula uyum tanımı olarak şu çerçeve çizildi; “Okula uyum, çocukların okul ortamındaki ilgi ve rahatlığı, okul bağlılığı ve okul başarısı anlamına gelir. Çocukların okula uyum sürecinin temelinde yetenekleri, becerileri, uyum özellikleri ve kişiler arası ilişkileri bulunmaktadır.”

Geçiş dönemleri (5. ve 9. Sınıflar) öğrencilerin en fazla zorlandıkları yıllar olarak tanımlanmaktadır. Bu geçiş sınıflarının neden bu kadar zor olduğuna ilişkin dört farklı açıklama getirilmiştir. Bu açıklamaları şöyle sınıflandırabiliriz;

·         Gelişimsel model: Bu modele göre öğrencilerin yaşamındaki değişiklikler, ön ergenlik ya da ergenlik döneminin getirdiği zihinsel, bilişsel, duygusal gelişim hızı ve etkileri öğrencilerin okula uyum süreciyle çakışmakta ve bu zorlu iki süreçten dolayı akademik performans ve okul ilgisi azalmaktadır.

·         Yeni bir okul: Yeni bir okula başlangıç yapmak küçükten büyüğe herkes için bilinmezliği getirmektedir. Bu yenilik kaygı ve stres düzeyini artırarak sosyal ilişki kurmakta zorlukları ve aslında aşina oldukları okul rutinine yeniden uyum sağlanmasını zorlaştırmaktadır.

·         Yeni akademik süreç ve konulara hazırlıksız olma: İlkokuldan ortaokula, ortaokuldan liseye geçiş öğrencilerin hepsi için yeni müfredat ve köklü akademik değişiklikler anlamına gelmektedir. Bu durumda özellikle matematik ve okuma becerileri zayıf olan öğrenciler yeni akademik müfredata uyum sağlarken zorluk yaşamaktadır.

·         Yeni kademenin düzeni ve iklimi: Öğrenciler kademe değişimi sonrasında yeni bir düzen ve kurallarla karşılaşmaktadır. Öğretmenlerin akademik performansı öncelemesi, öğrencilerin kendilerini yabancı hissetmesi, kalabalık okullar, yeni kademedeki dersler için endişe ve başarı kaygısı, branş öğretmenlerinin öğrencinin her ders için uyum ve akademik sürecinin takip edememesi öğrencilerin okula uyum sorunları yaşamalarına neden olmaktadır.

MEB tarafından geliştirilen uyum programları ile veli ve öğrencinin okula ilişkin bilgilendirilmesi, uyumu kolaylaştırılan becerilerin kazandırılması, akademik ve mesleki gelişimin desteklenmesi, koruyucu ve destekleyici eğitim ortamının oluşturulması amaçlanmıştır. Okullarda bu uyum çalışmaları okul yöneticileri, psikolojik danışma ve rehberlik servisleri, sınıf öğretmenleri ve branş öğretmenleri tarafından öğrencilere uygulanmakta ve öğrencilerimizin okula uyum süreçleri kolaylaştırılmaktadır. Aynı zaman ihtiyaçlar belirlenerek sene başından bunlara da müdahale edilmektedir.

Son olarak velilerimize, öğrencilerimizin okula uyum süreçlerini kolaylaştırmak adına dikkat etmeleri gereken hususları şu şekilde sıralayabiliriz;

ü  Öğrencilerimize yenilikleri cesaretlendirici ve özendirici bir tutum ve davranışla sunmalıyız.

ü  Yeni kademe öncesi ve ilk bir aylık sürecinde mutlaka yeni okulun düzenine ailecek uymalı, uyku ve beslenme düzenine ailecek uygulanabilir bir planla eşlik etmeliyiz.

ü  Çocuğumuz hakkında ve yeni okul süreci hakkında kaygı ve endişelerimiz olması ebeveynler olarak çok normaldir. Fakat bu kaygıları çocuklarımıza yansıtmamalı, mümkün olduğunda yetişkinler arasında konuşarak istendik seviyede tutmalıyız.

ü  Kaygı yerine yeni okuluna ve öğretmenlerine duyduğumuz güveni çocuklarımıza aktarmalı, dile getirmenin yanında güveni onlarında duymasına destek sunmalıyız.

ü  Okul devamlılığı konusunda kararlı bir duruş sergilenmeli ve yeni okulun kurallarına, yönetmeliklerine, okulda yapılan iyi örneklere dikkat çekilmelidir.

2023-2024 Eğitim Öğretim yılının hepimiz için sağlıkla, huzurla geçmesini temenni ederiz.

Okulumuza yeni katılan tüm öğrencilerimiz hoş geldiniz.

Zeynep Hülya KONYALI

Psikolojik Danışman